DEN TOOM

In 1985 ben ik er direct na de zomer begonnen. Toen had ik mijn ‘Libanon-diploma’ op zak en was ik van alles van plan, behalve om ook nog maar één jaar langer op school te gaan zitten. Ik zou gewoon beginnen met werken en dan kon ik later nog wel een cursus secretaresse doen en op een of andere kantoorbaan gaan solliciteren. Maar ik begon dus (tijdelijk) als caissière, bij koopcentrum den Toom.

Ik heb er uiteindelijk 6 jaar lang met heel veel plezier gewerkt en ook al is het al 14 jaar geleden dat ik er vertrok, ik ben nog steeds betrokken bij ‘het Kralingse koopcentrum’. Dat komt omdat ik het wel en wee van den Toom en de ‘den-Toomers’ altijd een beetje ben blijven volgen via de vriendinnen die er zijn blijven werken. En vriendinnen heb ik er gemaakt in die zes jaar! Den Toom mocht zich sowieso gelukkig prijzen met de ‘kern’ van vaste medewerkers die trots op het bedrijf waren en er altijd met elkaar voor zorgden dat de tent er ‘gelikt bij stond’ en dat de klanten er soepeltjes hun boodschappen konden doen. Er werd achter de schermen natuurlijk ook zat gezeurd en gescholden en net als elders, ‘was er altijd wel wat’, maar die kern stond toch immer paraat.

Naast hard werken letten we er goed op dat we het na werktijd ook naar ons zin hadden. Den Toom had een actieve personeelsvereniging en er was iedere maand wel een feestje of een andere activiteit. Ik heb een aantal jaren in het bestuur gezeten en menig puzzelritje, playback-avondje en sportdag is er in die periode georganiseerd. Tijdens die avonden en dagen werd er flink gefeest en vervolgens nog lang nagepraat en zo werd ‘de kern’ alleen maar hechter. Ik denk ook dat dat de kracht van het bedrijf was. Iedereen was erbij, van meneer den Toom (die de zaak ooit in een schuur was begonnen) tot aan de jongen bij het fust en alle andere, daar nog tussenin zittende medewerkers. Er daar waren hele eigenaardige figuren onder, maar ook die bleven er jarenlang werken, compleet met eigenaardigheid, ze hoorden er gewoon bij.

De laatste maanden ben ik weer meer met den Toom bezig dan de jaren ervoor. Het den Toom tijdperk loopt namelijk ten einde. Het al 33 jaar prominent aanwezige ‘den Toom bord’ boven de poort op de Oude Dijk gaat er dit weekend vanaf. Vanaf vandaag is den Toom dicht en als de poort weer open gaat dan staat er een Albert Heijn. De huidige medewerkers zijn opgesplitst; een aantal komt weer in hetzelfde pand terug, om onder de AH-vlag verder te werken en een flink aantal anderen moeten hun heil elders gaan zoeken. Dat valt niet mee voor die mensen, dat hoor ik bijna wekelijks uit eerste hand.

Eind mei is er een reünie-feest gegeven. Het was weer een ouderwets gezellig feestje met een hoop mensen van de ‘oude tijd’ erbij. Een groep huidige medewerkers zong een afscheidslied, het laatste couplet: ‘Vanaf juli kan je voor den Toom niet meer verkopen, 33 jaar lang waren wij er voor mekaar, we vallen als familie uit elkaar.’

Toen moest zelfs ik,
die er al jarenlang weg is, even slikken.

En vandaag dus ook. Den Toom weg, het blijft een raar idee.